[CASE STUDY] CÓ ĐƯỢC PHÉP KÝ LÙI NGÀY TRÊN VẬN ĐƠN SO VỚI NGÀY TÀU CHẠY THỰC TẾ?

Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, vận đơn (Bill of Lading – B/L) là một chứng từ vô cùng quan trọng, vừa mang giá trị pháp lý, vừa là căn cứ để thực hiện thanh toán quốc tế qua L/C. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những thắc mắc và tranh cãi xoay quanh việc ký lùi ngày trên vận đơn so với ngày tàu chạy thực tế – hay còn gọi là backdating B/L.

Vậy việc ký lùi ngày trên vận đơn có được phép không? Tác động của hành vi này là gì? Và có những giải pháp nào hợp pháp để xử lý các tình huống khẩn cấp liên quan đến thời gian tàu chạy? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

1. Ký lùi ngày trên vận đơn là gì?

Ký lùi ngày trên vận đơn (backdating B/L) là hành vi đề ngày trên vận đơn sớm hơn so với ngày tàu thực tế rời cảng. Đây là hành vi không được chấp nhận trong vận tải quốc tế bởi vì vận đơn là một loại chứng từ xác nhận hàng hóa đã được xếp lên tàu và đã khởi hành.

2. Vì sao không được ký lùi ngày trên vận đơn?

Dưới góc độ pháp lý và thương mại, việc ký lùi ngày là hành vi vi phạm các nguyên tắc cơ bản trong vận tải hàng hải, cụ thể:

a. Gian lận chứng từ

Vận đơn là bằng chứng pháp lý xác nhận hàng đã giao lên tàu (Shipped on Board B/L). Nếu ngày trên vận đơn sớm hơn ngày tàu thực tế chạy, tức là đã khai báo sai sự thật.

b. Rủi ro về thanh toán quốc tế

Trong các hợp đồng xuất khẩu sử dụng phương thức thanh toán qua L/C (thư tín dụng), ngân hàng sẽ căn cứ vào ngày trên vận đơn để xác định xem người bán có giao hàng đúng hạn hay không. Nếu bị phát hiện ký lùi ngày, ngân hàng hoàn toàn có quyền:

Từ chối thanh toán do vi phạm điều kiện L/C.
Yêu cầu bổ sung chứng từ hoặc hủy thanh toán, gây ảnh hưởng lớn đến người xuất khẩu.

c. Tranh chấp pháp lý

Hành vi ký lùi ngày có thể dẫn đến:

Vi phạm quy định pháp luật quốc tế, bao gồm Công ước Hague-Visby, UCP 600.
Bị xử phạt nếu bị phát hiện trong quá trình kiểm tra chứng từ hải quan hoặc khi xảy ra sự cố bảo hiểm.

3. Thực trạng và rủi ro của việc ký lùi ngày trên vận đơn

Trong thực tế, vẫn có trường hợp doanh nghiệp yêu cầu hãng tàu ký lùi ngày trên vận đơn nhằm mục đích:

Đảm bảo kịp hạn thanh toán theo L/C.
Phù hợp với các điều khoản hợp đồng thương mại.
Giải quyết các lỗi phát sinh do chậm trễ lịch tàu không mong muốn.

Tuy nhiên, hành động này ẩn chứa rủi ro lớn:

Hãng tàu có thể từ chối hoặc bị xử lý pháp lý nếu phát hiện hành vi sai phạm.
Người xuất khẩu mất uy tín với ngân hàng và đối tác.
Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, bên bị thiệt hại có thể không được bảo hiểm bồi thường vì chứng từ không trung thực.

4. Giải pháp hợp pháp thay thế việc ký lùi ngày

Thay vì yêu cầu ký lùi ngày, doanh nghiệp có thể áp dụng một số giải pháp hợp pháp và an toàn hơn như sau:

a. Thỏa thuận lịch tàu phù hợp

Khi đàm phán hợp đồng, doanh nghiệp nên:

Chọn chuyến tàu sớm, phù hợp với deadline thanh toán.
Yêu cầu hãng tàu cập nhật lịch trình thường xuyên để tránh chậm trễ không mong muốn.

b. Điều chỉnh điều kiện L/C

Khi mở L/C, có thể:

Yêu cầu ngân hàng cho phép vận đơn nhận hàng để xếp (Received for Shipment B/L) thay vì vận đơn đã xếp hàng.
Gia hạn thời gian giao hàng phù hợp với lịch tàu thực tế.
Thêm điều khoản linh hoạt về ngày tàu chạy hoặc chấp nhận vận đơn điện tử (Telex Release).

c. Minh bạch trong giao dịch

Luôn tuân thủ nguyên tắc trung thực trong thương mại quốc tế. Nếu gặp tình huống đặc biệt, nên:

Làm việc trực tiếp với hãng tàu để giải thích hoàn cảnh.
Làm công văn xác nhận sự chậm trễ ngoài ý muốn, có sự đồng thuận của các bên liên quan (người mua, ngân hàng, hãng tàu).

Kết luận

Ký lùi ngày trên vận đơn tuy là hành động xuất phát từ mong muốn giải quyết các vấn đề thực tế, nhưng lại ẩn chứa rủi ro lớn về mặt pháp lý, tài chính và uy tín doanh nghiệp. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc tuân thủ đúng quy định về chứng từ vận tải không chỉ giúp đảm bảo an toàn pháp lý mà còn góp phần xây dựng hình ảnh doanh nghiệp uy tín, minh bạch và chuyên nghiệp.

Nếu bạn cần hỗ trợ về pháp lý hay các thủ tục hải quan trong xuất nhập khẩu và tránh những sai sót khi xuất khẩu hàng hóa, hãy liên hệ với Smart Link Logistics để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, hiệu quả. Chúng tôi tự hào là đơn vị với hơn 14 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực vận tải và sẽ đồng hành cùng bạn trong suốt hành trình.

Gọi vào hotline: 0902 964 982 để biết thêm thông tin chi tiết

Nếu bạn cần hỗ trợ về xuất nhập khẩu hàng hoá quốc tế thì có thể liên hệ team Smartlink Logistics chúng mình nhé, để được hướng dẫn tư vấn dịch vụ cũng như các thủ tục hải quan liên quan cần thiết.

SMART LINK: BEST SERVICE BEST YOU