THIẾT LẬP CHUỖI LOGISTICS XUẤT KHẨU NÔNG, LÂM, THUỶ SẢN
Việc xây dựng chuỗi logistics tương tác giữa khu vực sản xuất và các điểm giao thương là một yêu cầu quan trọng nhằm cải thiện hiệu quả xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản. Đây là quan điểm được đưa ra tại Hội nghị bàn tròn về thiết lập chuỗi logistics xuất khẩu cho ngành nông nghiệp và thủy sản, tổ chức tại TP Hồ Chí Minh vào chiều ngày 25/12, do Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức.
Ông Nguyễn Anh Phong, Phó Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp – nông thôn, đặt vấn đề rằng Việt Nam, mặc dù là một quốc gia lớn xuất khẩu nông sản, nhưng hệ thống sản xuất nông nghiệp hiện tại chủ yếu là những doanh nghiệp quy mô nhỏ và phân tán. Điều này tạo ra những khó khăn trong việc thu mua lớn và tập trung nông sản, đặc biệt là với quy mô sản xuất hiện tại. Đồng thời, với lãnh thổ hẹp dọc và rộng ngang, các sản phẩm nông nghiệp được sản xuất ở các khu vực đa dạng, phong phú, nhưng thị trường xuất khẩu chủ yếu là Trung Quốc thông qua các cửa khẩu phía Bắc.
Với đặc điểm của lãnh thổ hẹp ngang và rộng dọc, có một nhu cầu cao về dịch vụ logistics để tập kết, bảo quản nông sản và trung chuyển chúng tại các vùng nguyên liệu chính. Điều này bao gồm hệ thống vận chuyển nông sản đa dạng theo chiều dọc của đất nước đến các thành phố lớn, hệ thống logistics ở khu vực biên giới và hệ thống vận chuyển, trung tâm trung chuyển nông sản kết nối với khu vực biên giới.
Với sự thay đổi trong xu hướng sản xuất nông nghiệp, quy mô lớn và sự đa dạng ngày càng tăng về sản phẩm, nhu cầu sử dụng dịch vụ logistics trong ngành nông, lâm, thuỷ sản đang ngày càng lớn. Các cải tiến gần đây trong hạ tầng logistics, đặc biệt là hạ tầng giao thông và cầu cảng, đã tạo ra những cơ hội mới. Tuy nhiên, ngành logistics cho chuỗi giá trị nông nghiệp Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm chi phí cao, sự không đồng đều trong phát triển hạ tầng, và năng lực hạn chế trong cung ứng dịch vụ.
Theo ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, logistics đang ngày càng trở thành yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy giá trị gia tăng và chất lượng cho nông sản Việt. Tuy nhiên, các hệ thống logistics đặc thù cho sản phẩm nông nghiệp vẫn chưa phát triển đồng đều và chặt chẽ liên kết với các khu vực nguyên liệu chính. Một số vùng sản xuất quan trọng thiếu các trung tâm logistics, các đầu mối giao thương cho cả nước và các khu vực, làm giảm sự liên kết giữa sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản.
Các hạn chế này là kết quả của việc thiếu chiến lược phát triển logistics dài hạn, chưa có quy hoạch chi tiết, và chính sách hỗ trợ cho phát triển logistics phục vụ cả vùng sản xuất và kinh doanh nông nghiệp. Ông Trần Thanh Nam cũng nhấn mạnh rằng cần có chiến lược quốc gia, quy hoạch dài hạn cho phát triển logistics nông nghiệp.
Về chi phí logistics, hiện nay, chi phí này chiếm một tỷ lệ đáng kể trong giá thành của các sản phẩm nông, lâm, thuỷ sản. Đối với thủy sản, chi phí logistics chiếm khoảng 12% giá thành, còn đối với đồ gỗ là 23%, rau quả là 29%, và gạo là 30%. Tỉ lệ chi phí logistics tại Việt Nam hiện cao hơn so với các quốc gia như Thái Lan (tăng 6%), Malaysia (tăng 12%), và Singapore (tăng 300%).
Mặc dù có sự nâng cấp và phát triển trong hạ tầng giao thông, đặc biệt là hệ thống đường đi vào các vùng nông thôn và cầu cảng, nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu vận chuyển nông sản. Có mất cân đối về khối lượng và loại hình, nơi mà các loại sản phẩm nông lâm thuỷ sản vẫn được vận chuyển chủ yếu bằng đường bộ. Các trung tâm logistics đã bắt đầu phát triển, nhưng vẫn chưa đạt đến mức độ kết nối mong muốn. Các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ logistics thường có quy mô nhỏ, thực hiện từng bước một mà không có sự gắn kết theo chuỗi. Hệ thống logistics thương mại biên giới vẫn chưa phát triển đúng với tiềm năng và nhu cầu thực tế, và chưa có hệ thống kho ngoại quan phục vụ xuất khẩu.
Ông Trần Chí Dũng, Trưởng ban Công nghệ, Đổi mới, và Sáng tạo của Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam, đề xuất thực hiện ba dự án cụ thể. Đầu tiên là thiết lập chuỗi logistics xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản đường bộ xuyên biên giới, kết nối thị trường Việt Nam, Lào, Campuchia, và Trung Quốc. Thứ hai là thiết lập hạ tầng logistics xuất khẩu tích hợp thương mại điện tử và vận tải đa phương thức. Cuối cùng là thiết lập chuỗi logistics xuất khẩu đường hàng không, kết nối thị trường ASEAN và Trung Quốc, với tập trung vào ứng dụng thương mại điện tử xuyên biên giới.
Theo ông Trần Chí Dũng, Việt Nam có 7 vùng kinh tế với điều kiện sản xuất, hạ tầng, và nhu cầu kết nối thị trường khác nhau. Việc xây dựng một chiến lược mạng lưới các trung tâm logistics vùng sẽ giúp giải quyết vấn đề quy hoạch tổng thể và tạo ra cơ chế, chính sách đồng bộ để hỗ trợ cả nông nghiệp và logistics phát triển đồng đều. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng cần có sự nghiên cứu, đánh giá chi tiết để đảm bảo hiệu quả thực tế và đáp ứng nhu cầu phát triển trong dài hạn.
Để giải quyết những thách thức và khuyến khích sự phát triển của ngành logistics nông nghiệp, ông Trần Thanh Nam đề xuất triển khai Đề án “Phát triển hệ thống dịch vụ logistics nâng cao chất lượng và năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam đến năm 2030.” Đề án này được coi là cần thiết để khắc phục các điểm hạn chế hiện tại và thúc đẩy xuất khẩu nông sản.
Gọi vào hotline: 0903 354 157 để biết thêm thông tin chi tiết
Nếu bạn cần hỗ trợ về xuất nhập khẩu hàng hoá quốc tế thì có thể liên hệ team Smartlink Logistics chúng mình nhé, để được hướng dẫn tư vấn dịch vụ cũng như các thủ tục hải quan liên quan cần thiết.
SMART LINK: BEST SERVICE BEST YOU